Na alle ophef, voors en tegens geuit in de media, is het goed om een film als
The Passion of the Christ met eigen ogen te gaan zien. Zoals
beloofd nu mijn impressie van de voorstelling gisteravond vanaf 21.30u in
Luxor, Hoogeveen.
Entourage
Tja, om met amper 40 mensen, jong en oud, in Luxor 4 naar The Passion te kijken, heeft natuurlijk effect op de beleving (ben ik gek, of mis ik het publiek? commentaar van andere bezoekers over het harde geluid, dat met zo weinig mensen natuurlijk niet gedempt wordt). Dat ik bijna een vrijkaart te pakken had, omdat dat zo in de computer stond, en er blijkbaar elke dag pastoors aanwezig zijn, die gratis naar binnen mogen (zie ik er echt uit als pastoor?). Nota bene de eigenaar van de bioscoop hield na de pauze een korte introductie. Hij had de film nog niet zelf gezien, maar benadrukte enerzijds de vrijheid om al dan niet te vertonen en te bekijken, en anderzijds de mogelijkheid om na afloop bij de Remonstrante Kerk gesprekspartners te vinden voor opvang, indien gewenst. Tenslotte kom je onder de indruk van ruim 2 uur film naar buiten, staan er haantjes je op te wachten, om je te 'befolderen': laat maar.
Verhaallijn
Leuk of niet, Mel Gibson volgt zoveel mogelijk de verhaallijn van de lijdensgeschiedenis van Jezus Christus, zoals opgetekend in de Evangelieën. Het start -wellicht voor een aantal onbekend- met een citaat uit
Jesaja 53: "Door zijn striemen is ons genezing geworden." Meer nog dan het Nieuwe Testament blijkt deze profetie van Jesaja de rode draad: "Hij was veracht en van mensen verlaten, een man van smarten en vertrouwd met ziekte, ja, als iemand, voor wie men het gelaat verbergt; hij was veracht en wij hebben hem niet geacht.
4 Nochtans, onze ziekten heeft hij op zich genomen, en onze smarten gedragen; wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte.
5 Maar om onze overtredingen werd hij doorboord, om onze ongerechtigheden verbrijzeld; de straf die ons de vrede aanbrengt, was op hem, en door zijn striemen is ons genezing geworden. 6 Wij allen dwaalden als schapen, wij wendden ons ieder naar zijn eigen weg, maar de HERE heeft ons aller ongerechtigheid op hem doen neerkomen. 7 Hij werd mishandeld, maar hij liet zich verdrukken en deed zijn mond niet open; als een lam dat ter slachting geleid wordt, en als een schaap dat stom is voor zijn scheerders, zo deed hij zijn mond niet open. 8 Hij is uit verdrukking en gericht weggenomen, en wie onder zijn tijdgenoten bedacht, dat hij is afgesneden uit het land der levenden? Om de overtreding van mijn volk is de plaag op hem geweest. 9 En men stelde zijn graf bij de goddelozen; bij de rijke was hij in zijn dood, omdat hij geen onrecht gedaan heeft en geen bedrog in zijn mond is geweest. 10 Maar het behaagde de HERE hem te verbrijzelen. Hij maakte hem ziek. Wanneer hij zichzelf ten schuldoffer gesteld zal hebben, zal hij nakomelingen zien en een lang leven hebben en het voornemen des HEREN zal door zijn hand voortgang hebben. 11 Om zijn moeitevol lijden zal hij het zien tot verzadiging toe; door zijn kennis zal mijn knecht, de rechtvaardige, velen rechtvaardig maken, en hun ongerechtigheden zal hij dragen. 12 Daarom zal Ik hem een deel geven onder velen en met machtigen zal hij de buit verdelen, omdat hij zijn leven heeft uitgegoten in de dood, en onder de overtreders werd geteld, terwijl hij toch veler zonden gedragen en voor de overtreders gebeden heeft."
Het verhaal start in Gethsemané, waar Jezus bidt en strijdt, de discipelen slapen, en de duivel 'm verleidt. Na het verraad door zijn discipel Judas volgt de arrestatie, het proces om tot een veroordeling te komen, het heen-en-weer-gesleep langs de Hoge Raad, Pilatus, Herodes en weer Pilatus. Na de marteling om het joodse volk gunstig te stemmen, maar toch het onvermijdelijke 'kruisig hem' volgt de kruisweg, kruisiging en een korte flash forward naar de opstanding.
Orgie van geweld?
Jazeker, het bloed spat van het scherm. Er is veel geweld, soms erg veel. Nee, anders dan Bram Moskowicz deze week in RTL Boulevard beweerde, kijk je niet naar 18 minuten lang geselingen, maar wordt de kijkpijn verzacht door regelmatige flash-backs, waarin de kern van Jezus' boodschap (liefde, dienstbaarheid, Gods wil doen, etc.) tot uiting komt. Daarmee komt het lijden in z'n perspectief te staan. Ja, de technieken om de martelingen in beeld en geluid te brengen, worden uit en te na toegepast. Maar een orgie, als verheerlijking van geweld, gaat te ver.
Karakters
Geen romantisch subplot bijvoorbeeld bij de Romeinse spelers. Wel spelen Maria, Maria van Magdalena en Johannes naast Jezus de hoofdrollen. Als bezorgde moeder van haar kind is Maria -terecht uitgebeeld- niet bij Jezus weg te slaan. Ook Johannes, van wie de Bijbel ook
duidelijk stelt, dat hij dichtbij Hem bleef. Maria staat haast tegenover de duivel, die door Mel Gibson, gepersonificeerd wordt door een bleke man in zwarte mantel, die Jezus bespot in Gethsemané, bij de beschuldigingen staat, de stoet volgt naar het kruis, maar na het verlossende "Het is volbracht" zijn verlies uitschreeuwt. Petrus is na de verloochening verdwenen, en Judas zien we na het retourneren van het verradersloon van 30 zilverlingen zich verhangen. God de Vader wordt gebeden, blijft stil bij de kruisiging, maar laat wel letterlijk een traan als Zijn Zoon het werk heeft volbracht.
Antisemitisch?
Nee, de film is geenszins antisemitisch. De weergave van de Evangelieën wordt gevolgd, en daarin is het joodse volk en hun priesters degene die de mede-jood Jezus wegens godslastering veroordelen. Zoals gezegd is de boodschap van Jezus helder weergegeven.
Persoonlijke kritiekpunten
Het gebruik van Aramees en straat Latijn is lovenswaardig, maar de ondertiteling is mager. Van het Aramees wordt nog het meeste weergegeven, hoewel niet het gewraakte "zijn bloed kome over ons." (
Mattheüs 27:25), terwijl het volgen van het Latijn van de Romeinen een athenaeum of gymnasium vereist (ik zat dus prima). Slechts mondjesmaat wordt er ondertiteld.
Conclusie
Om een synopsis te maken van de lijdensverhalen uit Mattheüs, Marcus, Lucas en Johannes, is en blijft moeilijk. Natuurlijk is getracht ook de kostuums, decorum, etc. in lijn te brengen. Gibson brengt gelukkig de opstanding in beeld, zodat het beeld van een stervende 'loser' niet de eindconclusie bepaalt. Ja, rondom de film is een enorme hype ontstaan, volgens mij sterk overdreven. Nee, The Passion of the Christ, is niet een zoveelste middelmatige Jezusfilm. Vrijheid om te gaan of juist thuis te blijven, moet eerbiedigd worden. Kijk en oordeel zelf, het kost slechts €7,50.
0 commentaren
