Met de ondergang van diverse Kennedymarsen zoals Cuijk, Zwolle en Steenwijk is het prettig als er ook nieuwe marsen worden geïnitieerd. Op 7 januari 2018 sloeg de Kennedy Walkers groep op Facebook aan op de aankondiging van de Stichting 40 Mijl. Naast hun jaarlijkse Lauwersmeer nachtmars organiseren ze 26 mei – Cuijk stond hier eerder geprogrammeerd – een Kennedymars versie voor maximaal 250 deelnemers.
Na 3u sta ik deze zaterdagmorgen op en rijd met een thermoskannetje koffie richting Zoutkamp. Een klein lek in één van de achterbanden speelt elke paar weken na de wisseling van winter- naar zomerbanden op. Ik had er vannacht nog aan liggen denken, en natuurliijk – op de slingerende buitenwegen tussen Aduard en Oldehove meldt het dashboard, dat er verlies aan bandenspanning rechtsachter is. Ik kijk bij twee tankstations in Oldehove of er een luchtpomp is, maar tevergeefs zo vroeg. Dan komt dat vanavond wel.
Aangekomen bij Camping de Rousant mag de auto geparkeerd worden op gepaste afstand. De camping ligt op een smalle landtong tussen het Muntsjesylster Ryd en Reitdiep. Wat honderden meters extra om me warm te lopen. Om 5u sluit ik me aan in de rij wachtenden bij de ingang van het restaurant. Veel bekenden weer. Het duurt ruim 20 minuten voor de 15-20 mensen voor me vanaf één tafel door vrijwilligers aan een startbewijs geholpen zijn, hoewel we allemaal een deelnemersnummer gemaild hebben gekregen. Het Waddenland Magazine gaat de sporttas in, de routekaart de broekzak. 
En dan is het al 5.25u. Ik stel m’n GPS logger in en ga precies 5.30u lopen. Er is geen opening, welkomstwoord, huldiging van jubilarissen of een startschot voor de kleine honderd deelnemers aan de Kennedymars of de ook startende wandelaars voor de dagmarsen (40 of 60km). Bij de opblaasboog vooraan bij de Nittersweg vraag ik of we echt weg mogen. Ja, hoor, ga maar, is het antwoord.
Zoutkamp – Oostmahorn – Lauwersoog
Linksaf, over het fietspad langs de dijk. Zonsopgang achter ons die niet gemist mag worden, zo mooi. Al snel heb ik Sikko, een voormalige postbode uit het oosten van de provincie Groningen en fervent wandelaar, naast me. Het Pronkjewailpad t-shirt levert vandaag veel aandacht en aanspraak op. Meermalen kan ik uitleggen wat deze individuele Tocht om de Noord inhoudt. 
Weg van het fietspad, de Hoge Zuidwal op, de Zoutkamperplaat op. In het veld heeft een groepje jagers zich bij een camouflagekleurig scherm opgesteld en proberen overtrekkende vogels neer te halen. Dat gaat nog niet zo voortvarend, is onze conclusie. Maar goed, beter op bijvoorbeeld ganzen schieten, dan per ongeluk te laag richten en een Kennedymarsloper van het leven beroven. Ongemerkt wordt Groningen Friesland. Sybe de Jong, bij FLAL tocht of voorloper en anders toch zeker in de voorhoede, komt ons op hoge snelheid voorbij. We trekken door het natuurgebied langs rietkragen, gras- en bos aan het Rechteind en Middelgat, voormalige prielen naar de Waddenzee, nu Lauwersmeer. In omgekeerde richting liepen we in maart 2017 met de FLAL een 60+km lange mars om het Lauwersmeer.
Op een kleine 12km lopen is bij het Lunegat een eerste scanpost met een gevulde koek en vruchtensap. Welkom in Dokkumer Nieuwe Zijlen waar een sluis en brug over het Dokkumerdiep met een paar huizen er omheen ook wel is. 
Op de Saatsenwei krijgt ons duo versterking van Karin uit Uden en een man uit het oosten van het land. Via Mounebuorren en Nylân, rustige buitenwegen langs nu niet meer functionele dijken is er even onrust in het open veld met Ezumazijl in het vizier. Een pijl naar links hebben we niet gezien. Een paar wandelaars komen terug. Met de groep wandelaars waar onder andere ook Cora Spruit, Wiebe de Haan en Agnes Sijtsma bij zitten, overleggen. De redenering dat de FLAL route in 2017 ook even rechtdoor en dan pas linksaf ging, volgen we, ook zonder de bepijling hier ter plekke. 
De kasseien over, de trap langs de sluiswand. Welkom in Ezumazijl, waar we de dijk naar het noorden volgen. Even later links het Landal vakantiepark Esonstad dat van een afstandje oogt als een heus dorp met trapgevels, compacte bebouwing van een stadshart. Allemaal recent gebouwd, niks authentieks dus. 
De volgende rustpost is bij restaurant De Gouden Stek Hier is de koffie en thee gratis. Voor appelflappen en andere koeken moet €2 betaald worden. Dan de gratis koffie maar en een toiletbezoek beneden. Hoe verleidelijk het zonovergoten buitenterras ook maar, ons groepje gaat weer door via Oostmahorn – in het Fries De Skâns, dan begrijp je ook het kanon op de dijk en de gracht om Esonstad weer – naar het westen en dan naar het noordoosten met de Cleveringsluizen als richtpunt. Onbedoeld en ongemerkt loop ik steeds harder dan de drie anderen in het groepje dat zoëven nog de mond volhad van gemakkelijk 6,5km/u lopen, waarom hardlopen en wandelen niet te combineren is en welke medische checks afgenomen zijn om de eigen gezondheid te peilen. Ik doe mijn oortjes in en geniet van een eerste portie Kennedy’s Marching On Spotify afspeellijst. 
Onderweg naar Lauwersoog haal ik nog enkele koppels wandelaars in. Blijft leuk om een haasje te hebben en langzaam maar zeker steeds dichterbij te komen. De laatste in de rij is Hilde van Oosterwijck uit Westerhaar met wie ik tot Kruisweg oploop en klets.
Bij restaurant Schierzicht in Lauwersoog Haven, wordt wel gescand, maar is géén verzorging. Apart, want er zit al wel 30km op en aan etenswaar is een gevulde koek het enige waarop de organisatie heeft getracteerd. De onvrede onder de wandelaars is hoor- en merkbaar, al heeft het geen zin een zomerse dag en mooie wandeling door te laten verpesten.
Het is afzien voor Lauwersmeer Kennedymars lopers die een volledig verzorgde tocht verwachten. Eigen proviand is nodig bij #wandelen pic.twitter.com/48iyGiaY5J
— HenkJan van der Klis (@hjvanderklis) May 26, 2018
Lauwersoog – Kruisweg – Leens
Ik rust voorbij P4 aan Haven zelf even met uitzicht op de Waddenzee. Zoals op elke Kennedymars heb ik twee flessen drinken, bolletjes en koeken mee voor onderweg, zodat ik ook bij een minder goed verzorgde tocht mezelf niet tekort doe. De hellingbaan die de geasfalteerde zeezijde van de dijk kenmerkt, schapen en bijbehorende stront in veelvoud aanwezig, loopt niet fijn. Regelmatig moet een hekje geopend of beklommen worden om in een volgende sectie door te kunnen. 
Waar het pad de dijk opgaat en op de Kustweg kruist, zijn geen kleine gele pijlen te zien. Wel staan op diverse plekken 40 mijl pijlen op het asfalt geschilderd. Die volg ik, aan de overzijde van de Kustweg een fietspad op, de Marnewaard in. Het natuurgebied hier blijft schitterend. Op 2 april liep ik hier met Pronkjewailpad lopers ook van Pieterburen naar Lauwersoog. Dit fietspad loopt eerst evenwijdig aan de Kustweg, buigt daarna af naar het zuiden om in bossen te eindigen. Geen gele pijlen (meer). 
Ik pak OSMAnd erbij en check de papieren routekaart van de organisatie. Hé, zij wilden de Kustweg of zelfs de dijk blijven volgen. Om de drie kilometer terug te lopen, is zinloos, als de scanpost juist in de hoek van het voormalige Lauwerszee en de dijk boven Hornhuizen is. Aan de bosrand tref ik de drie wandelaars met wie ik tot nu toe ben opgetrokken. Ze hadden dezelfde ‘foute’ route genomen. Samen trekken we door het open veld naar het oosten. De anderen laten mij voorop in mijn eigen tempo soort van verkenner spelen. Er zijn weinig wegen in dit stuk Marnewaard, ik volg de pijl op het navigatiescherm in zo recht mogelijke lijn naar de Kustweg. De bosrand van het militair oefenterrein heeft een serieuze watergang als buitengrens. 
Gelukkig zie ik een stuw waar ik overheen kan lopen. De beide hellingen staan vol met brandnetels. Het zij zo. Met flinke passen die voor de nodige prikkels en schrammen zorgen baan ik me een weg en neem nog twee laatste hekken om weer op de Kustweg uit te komen. De rest van de groep heeft een grote achterstand, maar ook Hilde heeft een navigatie app, dus dat vertrouw ik wel. Op de Kustweg zie ik een andere groep wandelaars. Bij de rust- en scanpost is water en een banaan te krijgen. De hitte wordt steeds serieuzer, de windkracht 4 uit het oosten minder goed voelbaar. Ik drink flink wat water en vul mijn flessen bij. Geen enkele groep wandelaars komt via het buitendijks liggende voetpad aan, waar vlak voor de scanpost prompt wel pijlen staan. De een na de ander beklaagt zich, maar de vrijwilligers hier excuseren zich slechts dat zij de route niet hebben uitgezet. Enig initiatief om snel wat extra pijlen vóór het fietspad de Marnewaard in te plaatsen, is er niet.
Met Hilde vertrek ik als eerste. We volgen de dijk langs de schapen tot de afslag naar Hornhuizen. Bekend terrein van het Pronkjewailpad en Tocht om de Noord. Via de Dijksterweg gaat het naar Kruisweg, waar direct voorbij het bebouwde kombord Camping Bie Diek is. Op dit 46,5km punt staat de aanhanger met sporttassen. Een kom groentensoep is welkom, evenals weer extra water. Ik wissel mijn schoenen en sokken, druk de heuptas vol met weer twee bollen en koekrepen. Meer wandelaars melden zich op de post. Blaren worden ontbloot, de masseur probeert klanten te werven. 
Ik ga verder door het dorp en over polderwegen naar Leens. Hier is een scanpost bij Bakkerij Peters in Leens, waar ik een na 51km wandelen stukje poffert krijg en water uit een jerrycan. Meer dan een al bezet wandelbankje is hier niet, of je moet bij de bakker zelf consumpties willen afnemen. Op het terras zit een aantal Pronkjewailpad lopers die geïnteresseerd naar mijn shirt kijken, maar niets zeggen.
Verderop is het oppassen. Gele pijlen in tegengestelde richtingen aan een lantaarnpaal rechts. Links laag tegen de grond een bordje met uitleg welke afstand welke kant op gaat. Het fietspad naar de Hoornse Vaart en dan over de Trekweg langs het Warfhuisterloopdiep. Verderop zie ik de voormalige uitkijktoren van de Luchtmacht staan. In het dorp Warfhuizen zelf verder zuidwaarts. Autoluw zijn de wegen vandaag niet. Het mooie weer laat veel mensen erop uitgaan. Via Schouwen kom ik in Schouwerzijl achterop een wandelaar lopen. 
Het is Douwe uit een dorpje bij Bakkeveen. Met hem loop ik de rest van de mars uit. Bij Schaphalsterzijl wacht een Friese vrijwilligster met haar auto. In de kofferbak pakjes sap en een Mars. De warmte maakt er chocoladepasta van voor andere wandelaars straks. We volgen de sluis over het Reitdiep via de buurtschappen Schapehals, Schilligeham, Alinghuizen, Klein Garnwerd naar Garnwerd met de molen als ijkpunt. Hier volgt een positieve verrassing. 
Na 65km wandelen kan ik aan boord van De Verwachting bij restaurant Garnwerd aan Zee eindelijk lekker zitten en genieten van mosterdsoep, brood, cola en ijskoud water. Ik vul mijn flessen bij. Zo moet een verzorgingspost zijn! Buiten zwemt een vrouw in het Reitdiep, terwijl ze met de vrijwilligsters kwebbelt. Ik vraag hen of we ook verder mogen zwemmen. Het mag. Met heuptas om wat lastig. We gaan wel te voet verder. Op 25 augustus is er de Groningen Swim Challenge en Groningen City Swim door de grachten van Stad voor het UMCG Kanker Research Fund. En op 22 september kun je meedoen aan de SwimRun door het Lauwersmeer. 10km en 10 mijl rennen en zwemmen, afwisselend in één wedstrijd, twee initiatieven waar de Stichting 40 Mijl ook bij betrokken is.
We lopen samen verder door Garnwerd, de Torensmaweg af over het Aduarderdiep naar Feerwerd en Ezinge langs het Museum Wierdenland. Deze plaatsen ga ik de komende weken op etappes van het Pronkjewailpad nog wel in alle rust aandoen.
In Saaksum missen we op een kruispunt pijlen. Ik trek OSMAnd erbij voor de goede weg. We vragen een stel in hun tuin of we goed zitten. Zij hebben ons direct door als Kennedymarslopers en bieden uit hun eigen karaf ijskoud water en een biscuit aan. Met deze hitte is een extra waterpost om de paar kilometer geen overbodige luxe. Via Englum komen we in Oldehove. Het gaat verder naar Aalsum en Lammerburen om bij de volgende rustpost in Electra, de meest energiezuinige plaats in Nederland te komen. 
Hier een grote partytent aan het Reitdiep met zitbankjen, koffie, thee en water. We praten wat met de vrijwilligers die openstaan voor onze feedback op de route. Met Douwe ben ik van mening dat alleen klagen niet helpt. We zien graag een 2e editie van een Kennedymars in deze omgeving. Dat er verkeersregelaars op de gevaarlijke kruispunten staan, is niet alleen verplicht, ook goed dat ze er zijn. Waar is of was nou het beloofde broodjesbuffet? Positief is ook zeker de grote, full colour, routekaart met insets van de doorkomstplaatsen.
Asfaltwegen, verrassende zandpaden langs een korenveld, de dijk langs het Reitdiep en het Spookbos ten zuidoosten van Zoutkamp. Dan opnieuw geen pijl. Een straat verderop dan? Nee, dan zeker bij de volgende straat linksaf. Het is ook een keer mooi geweest. De GPS logger zit al ver boven de 80km, ook na de aftrek van de 2km extra in de Marnewaard gemaakte kilometers. 
Ik ken Zoutkamp goed genoeg om terug naar de camping te lopen, waar we ons om 19.58u afmelden. Een stempel erbij voor de 22e voltooide Kennedymars, een certificaat van deelname (overigens zonder naam) en een medaille. We praten nog wat na met eerder gefinishte wandelaars. De in Elektra aangekondigde papieren evaluatieformulieren bij de finish zien of krijgen we niet. Brigitte, de vrouw van Mari Smits die ik vandaag in het geheel niet gezien heb, komt bij ons. 
Ze verwacht dat Mari al om 21u bij Zoutkamp zal zijn. In de wetenschap dat de grote groep wandelaars met onder meer Wiebe en Cora op best wat tijd van ons zaten en in geen velden of wegen te zien, temper ik haar verwachting over Mari’s aankomsttijd. Wie weet. Ik krijg een lift aangeboden van twee wandelaars die de auto wel op de camping bij het restaurant hebben voorgereden. Dat scheelt een wandeling terug naar de parkeerplaats. Moe en voldaan, tevreden over de resultaten onder deze weersomstandigheden. Op naar Hengelo over 2 weken waar mijn 23e Kennedymars gepland staat.
Zie ook:
Vandaag vervolg ik het 
