Posted in Artikelen

Psalm 87: Gods volk groeit wereldwijd

De zeven verzen tellende Psalm 87 is bijzonder. Dat de HEER, de God van Jakob het joodse volk in Zijn hart gesloten heeft, is geen geheim. Dat Hij de HEER van alle volken is, en eens erkend zal worden als Heer en Koning over de hele mensheid, is nu nog een profetie. Rahab (betekent krokodil en verwijst naar Egypte, toevluchtsoord in tijden van hongersnood, verder vooral vijand van Israël), Babel (waarnaar Juda in de 6e eeuw voor Christus in ballingschap gevoerd werd), Filistea (de Filistijnen waren eeuwen lang gezworen vijand van Israël, en bijvoorbeeld de reus Goliath kwam er vandaan), Tyrus (handelspartner en vijand ten noorden van Israël) en Nubië (de Ethiopiërs ) worden “mijn getrouwen….allen hier geboren” genoemd (vers 4). “Met recht kan men van Sion zeggen: ‘Welk volk ook, het is hier geboren, de Allerhoogste houdt Sion in stand.'” Alle volken rondom Jeruzalem hebben hun geestelijke wortels in de stad van God: “En dansend zingen zij: ‘Mijn bronnen zijn alleen in u’.” (vers 7).

Om te komen tot “een onafzienbare menigte, die niet te tellen was, uit alle landen en volken, van elke stam en taal. In het wit gekleed en met palmtakken in hun hand stonden ze voor de troon en voor het lam. Luid riepen ze: ‘De redding komt van onze God die op de troon zit en van het lam!’…Dat zijn degenen die jkg de grote verschrikkingen gekomen zijn. Ze hebben hun kleren witgewassen met het vloed van het lam. Daarom staan ze voor Gods troon en zijn ze dag en nacht in zijn tempel om hem te vereren. En hij die op de troon zit zal bij hen wonen. Dan zullen zij geen honger meer lijden en geen dorst, de zon zal hen niet meer steken, de hitte hen niet bevangen. Want het lam midden voor de troon zal hen hoeden, hen naar de waterbronnen van het leven brengen. En God zal alle tranen uit hun ogen wissen.'” (Openbaring 7:6-10, 14-17) gaf Jezus Christus als laatste woorden aan zijn leerlingen: “Mij is alle macht gegeven in de hemel en op de aarde. Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb. En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld’.” (Mattheüs 28:18-20). Eeuwen ervoor had de profeet Jona al opdracht gekregen naar het heidsense Ninevé te gaan en de bewoners de keuze te geven zich te bekeren tot God of met de verwoesting van de stad om te komen.

De opdracht van Jezus Christus en het besef “Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gestuurd om een oordeel over haar te vellen, maar om de wereld door hem te redden.” (Johannes 3:16-17) drijven de christenen om dit goede nieuws (evangelie) verder te vertellen aan wie het nog niet heeft gehoord. Zo lezen we in Handelingen 2:47: “En de Here voegde dagelijks toe aan de kring, die behouden werden.” Deze groei van de schare die niet te tellen is, gaat al 2.000 jaar door! Het is de missie, de raison d’être van de kerken en gemeenten van christenen wereldwijd.

God belooft via de profeet Jesaja: “Op die dag zal de HEER het land tot bloei brengen, het zal als een kostbaar sieraad zijn. De rijke vrucht van het land zal elke Israëliet die ontkomen is met trots vervullen. Ieder die nog in Sion is, ieder die in Jeruzalem is achtergebleven, zal heilig genoemd worden, alle mensen in Jeruzalem die ten leven zijn opgeschreven. Wanneer de HEER het vuil van Sions vrouwen heeft weggewassen en het bloed van Jeruzalem heeft afgespoeld, door een zuiver oordeel en een zuiverend vuur, dan zal hij boven de plaats waar de Sion ligt en waar men bijeenkomt, een wolk scheppen voor overdag en een lichtend vuur met rook en vlammen voor de bacht. Zijn luister zal alles overdekken, als een hut die schaduw biedt in de hitte van de daga, en beschutting tegen storm en regen.” (Jesaja 4:3-6). De parallellen met de wolk- en vuurkolom tijdens de uittocht uit Egypte en rondgang door de woestijn van het volk Israël met Mozes (Exodus 14:21-22) en het boek van het leven in Openbaring 20:12 zijn treffend.  De verwachting van Jeruzalem als het geestelijk middelpunt van de wereld vinden we ook in Jesaja 2:2-4 en Micha 4:1-2.

De centrale rol van het nieuwe Jeruzalem voor alle volken wordt in Openbaring 21 uitgelegd en herhaald: “Gods woonplaats is onder de mensen, hij zal bij hen wonen. Zij zullen zijn volken zijn en God zelf zal als hun God bij hen zijn. Hij zal alle tranen uit hun ogen wissen. Er zal geen dood meer zijn, geen rouw, geen jammerklacht, geen pijn, want wat er eerst was, is voorbij. (…) Maar een tempel zag ik niet in de stad, want God, de Heer, de Almachtige, is haar tempel, met het lam. De stad heeft het licht van de zon en de maan niet nodig: over haar schijnt Gods luister, en het lam is haar licht. De volken zullen in haar licht leven en de koningen op aarde betuigen daar hun lof. De poorten zullen overdag nooit gesloten worden, en nacht zal het er niet meer zijn. De volken zullen in haar hun lof en eer komen betuigen.” (Openbaring 21:3-4, 22-26). Gods volk groeit wereldwijd!

Psalm 37: Compleet gelukkig

Hoe makkelijk is het op te zien naar of jaloers te zijn op mensen die het voor de wind gaat. Koning David, de dichter van Psalm 37, is op leeftijd en weet het zeker. Het is niet verstandig je te “ergeren aan slechte mensen of jaloers te zijn op wie kwaad doen, zij verdorren snel als gras, zij verwelken als het jonge groen.” (verzen 1-2, 8-10). Zoek je geluk bij de HEER, hij zal geven wat je hart verlangt (verzen 3-4). Vertrouw op Hem, hij zal het recht laten zegevieren (verzen 5-6), land in bezit geven (verzen 9, 22). “Wie nederig zijn, zullen het land bezitten en gelukkig leven in overvloed en vrede.” (vers 11). De HEER zal de rechtvaardige steunen, zich het lot van onschuldigen aantrekken en hen niet teleurstellen in kwade dagen of bij hongersnood (verzen 17-29).

“Ooit was ik jong, nu ben ik oud, en nooit zag ik dat een rechtvaardige werd verlaten, nooit zag ik zijn kinderen zoeken naar brood; hij is vol mededogen en leent uit, elke dag, voor zijn kinderen is hij een zegen.” (Psalm 37 verzen 25-26).”

Kun je hiermee instemmen? Accepteer je dat gebedsverhoring wel eens anders en op een ander moment kan gebeuren dan jij had bedacht, voorgesteld of God had voorgelegd?

Onze opdracht

Mijd het kwade en doe het goede, toon gerechtigheid, spreek wijsheid en draag de wet van God in je hart. Vestig je hoop op de HEER en blijf op de weg die hij wijst, heb de vrede lief (verzen 27-28, 30, 34, 37).

Onze hoop

“Wie de HEER welgevallig is, mag zijn weg gaan met vaste tred. Al komt hij ten val, hij blijft niet liggen, want de HEER richt hem op.” (vers 24).

“De rechtvaardigen vinden redding bij de HEER, hij is hun toevlucht in tijden van nood. De HEER heeft hen altijd geholpen en bevrijd, hij bevrijd hen ook nu van de zondaars, hij redt hen, want zij schuilen bij hem.” (verzen 39-40).

Vorm van de psalm

Psalm 37 is een acrostichon: elk vers of elk paar verzen begint steeds met een volgende letter van het Hebreeuwse alfabet. Er zijn kleine onregelmatigheden, maar de alfabetische reeks is compleet. In de Nederlandse vertaling is deze vorm verloren gegaan. Wel geven uitgaven als de Herziene Statenvertaling of de vertaling van de Psalmen door A. Noordzij de Hebreeuwse letters in de kantlijn aan, zodat je kunt nagaan bij welke verzen in onze Nederlandse vertaling de oorspronkelijke groepering van Aleph, Beit, etc. hoort.

PMI Netherlands Summit 2018 explores the importance of the human factor in project management (part 2)

For the seventh time, the PMI Netherlands Chapter is hosting its yearly summit. The 2018 edition is all about the human factor in project management. In this second blog I summarize yesterday’s afternoon program. For the morning program summary, read my previous blog.

Jan Willem Vernhout – Practical insights for the complexity of the human factor

Jan Willem Vernhout (CoThink) drew lessons from Deepak Chopra’s self-help booklet The Seven Spiritual Laws of Success: A Practical Guide to the Fulfillment of Your Dreams. Last weekend he was in the audience of the Dalai Lama, the spiritual leader of the Tibetan Buddhists who visited the Netherlands to enlighten the seeking souls, as Volkskrant summarized the event. Jan Willem Verhout keeps it simpleAs humans we jump to conclusions. Our brains (system 1, Daniel Kahnemann labeled that part) are wired to take shortcuts. Closed questions to seek confirmation for our assumptions and beliefs belong in that section. Sometimes it’s better to first observe, listen in silence. Trust is key among stakeholders, team work, and communications. Trust as (credibility + reliability + intimacy) / self-orientation teaches that less self-orientation has a huge leverage on the trust level in a group. It’s not about you, it’s about the other.


Less well-thought was the presented mixture of project management stakes and Scrum-like roles. The many Scrum masters in the audience, quite surprising at a project management conference, took it for granted to be labeled as process facilitators and equaled to former project management professionals. Quoting from Ben Tiggelaar, “Behavior is what you can role-model” Jan Willem left us with a thought to chew on. Behavior is the output of processing factors like environment, tools, support, role-models, expectations, a rather strange, unbalanced mix) with feelings as consequence. I’m not sure whether behavioral sciences exactly teach it that way and can back it up with research. Build trust with dialogues sounds more convincing. A quick tour in the compartmentalized ‘Whole Brain Thinking’ concept coined by William Herrman (1922-1999) without any critics, although this model and the questionnaire is far from obvious and scientifically proven (read e.g. the Dutch Skepsis article) gave me the impression of yet another tool to put people in boxes, label them with colors and jump to conclusions. A circle made round….unsuccessfully. Fortunately, there’s coffee!

Gertjan Schuiling – Moments of truths

Gertjan Schuiling explains his action based researchGertjan Schuiling (Vrije Universiteit Amsterdam) shares the intermediate results of the action research project taken up with RoyalHaskoningDHV. The working assumption is that project management practitioners can better have a co-researcher role in people related challenges, the so-called ‘insider researcher approach’. A list of 169 people related challenges in the projects these practitioners are managing for RoyalHaskoningDHV was collected.

From six theoretical concepts, two resonated the best with the group of researchers. First, Humble Inquiry: The Gentle Art of Asking Instead of Telling by Edgar Schein. The professor explains the concepts in this video.

Secondly, the felt difficulty to intervene (‘handelingsverlegenheid‘) as investigated by Lia Mulder et al in social sciences. Important is the difference between research and inquiry. Psychologist John Dewey is one to consider here. Inquiry-based learning sessions where practitioners interview peers that bring in a story and slowly add their own experience lead to moments of truths, a memorable moment where the practitioner feels difficulty to intervene. Overcoming these barriers, get better results through enhanced competencies of project managers, improving models of dealing with people-related challenges and hopefully an improved action theory worthy a Ph.D. thesis comes out of this work in progress.

Gertjan Schuiling expects something in between the one size fits all approach, as ING CEO Ralph Hamers produced for his sales staff in the past and 169 approaches for each of the collected people-related challenges. To some in the audience, the inquiry-based approach sounds like the intervision technique, but this is actually more than that.

Dion Kotteman – Nothing as hard as soft controls

Dion Kotteman keynoteDion Kotteman (author of popular project management books like Ga toch leidinggeven! Een manifest tegen overmatig coachen and De projectsaboteur) considers soft controls as the collection of knowledge, behavior, experience, competencies, attitude, and ability. The performance of these soft controls has a huge impact on the project success or failure rate. Grandios gescheitert: Misslungene Projekte der Menschheitsgeschichte by Bernd Ingmar Gutberlet may be on your to-read shelf soon, way more original than the ever disputable CHAOS reports of the Standish Group that appear in Kotteman’s presentation too. And yes, critical questions from the audience on the parameters used, the everlasting 30% success rate (a natural boundary?), the changing environment between the 1990s and 2010s, and the flawed comparison between ‘waterfall’ and ‘agile’ projects, that at least have to be corrected for project size. One attendant showed the conclusions in the Project Management Magazine that agile projects are even 30 percent more expensive than traditional projects. Lies, damned lies, and statistics.

Underneath the lists in the CHAOS report or the PRINCE2 manual on reasons why project fail, mostly hard controls, it could well be the case that soft controls are lacking or weakly implemented. But there’s Humberto Eco’s On Ugliness. Project failures are intriguing, interesting. Politically correct: we can learn from our mistakes. There wouldn’t be seminars and congresses on project management if indeed all projects would be examples of beauty, successful according to every subjective definition you have.

Another point Kotteman wanted to make is the human desire for sabotage and manipulation, since only 1% is honest and 1% is corrupt. Thus 98% of all people decide based on the situation. Their moral standards or ethics can be bent. Face reality as a project manager. If your project is running into problems, then turn to the pit stop. Actually stopping a project is not a failure. Incorporate soft controls and measure these in addition to the rest of the project management toolkit sounds easy, but will be a tough job tomorrow. Good luck, fellow project managers!

I didn’t attend the final keynote by Bill Richardson and wrap-up by Thomas Swaak due to my personal agenda.

PMI Netherlands Summit 2018 explores the importance of the human factor in project management (part 1)

For the seventh time, the PMI Netherlands Chapter is hosting its yearly summit. The 2018 edition is all about the human factor in project management. As one participant said early in the morning: “It sounds like objectifying humans, where it’s not supposed to.” Humans err, repeatedly. And so, I’m not surprised as a third-time blogger for CKC Seminars organizing this event for PMI Netherlands to have my name badge printed on the spot since the staff forgot to do that upfront and collect my program preferences. Welcome to the real world! In this first blog I summarize the morning program.

Thomas Swaak kicks off

Thomas Swaak in opening keynoteSpeaking of objectifying, Thomas Swaak (Philips, chairing this Summit again) shares a story of a post-project toast with “significant others” and “day dates”, politically correct lingo where we used to have spouses, partners or introducées. And what’s the “human factor” anyway? Aha, it’s the collection of feelings, emotion, attitude, etc. Descriptive character traits, behaviors as the superficial ones, spirituality as a container for ethics, values, and beliefs, among religions like Buddhism where Swaak himself explicitly affiliates with. Ingredients for bias, noise, interpretation, jumping to conclusions, and a plethora of effects, both positive and negative.

Silver bullets from Thomas Swaak keynoteImportant as a project team to bond on a personal and professional level. Share life, engage with each other, avoid talking about content first. Similar things are essential to stakeholder engagement. Next to a financial budget, there’s a human fuel budget, if a project is fueled by people. Swaak busted several myths like: “We are all professionals here.”, “Grown-ups don’t cry” and “Soft stuff takes too much time.” Our Western culture often hinders us to open up and expose our vulnerability. Think of Brené Brown’s books on vulnerability.

Regarding self-care and team care Thomas Swaak shortly shared some insights he gained from  Thomas M. Skovholt’s The Resilient Practitioner: Burnout Prevention and Self-Care Strategies for Counselors, Therapists, Teachers, and Health Professionals and 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos by Jordan Peterson.

Six silver bullets (lessons learned, takeaways) to wrap up, passing the deadline left the impression of a presentation not rehearsed well.


Patrick van Veen – All about monkey business

Patrick van Veen on behaviours of apes and humansPatrick van Veen (Apemanagement) left the insurance company he worked for and joined forces at the Apenheul, an ape zoo in Apeldoorn, to observe various primates. The experiences were used in his book Help, my boss is an ape! where this biologist shares behavioral observations of people in changing organizations. Rituals e.g. sex, grooming or handshakes, are important to solve conflicts and lower stress levels in order to survive in a group that lives together 24/7. As humans, we’re lucky to change social structures every couple of hours. Think of family, colleagues, project team, travelers, sports team, etc.

Understand why people do things (Steven Covey). Being able to recognize yourself, some apes and all humans have this ability, is problematic. Why? You can start manipulating. People are not honest. Don’t trust surveys.

As humans, we should focus on stress reduction instead of happiness. Stressors like workload, time pressure, and the risk of burnout are things we as project managers influence. Fear of loss, giving up our love babies, which may be our own stapler, the table at the window or the parking spot, have remarkable counterparts among apes.

The main role of project managers then should be to facilitate an infrastructure (environment, workspace, culture, atmosphere, etc.) in which people feel safe and can be productive. Happiness then is a possible consequence, not exactly a by-product. The fittest will survive.


Robert Bierwolf & Pieter Frijns – From control to a learning perspective

Pieter Frijns explains Gate Review Method Dutch ApproachRobert Bierwolf & Pieter Frijns tweaked the OGC Gate Review Process for a Dutch approach. Instead of a control mechanism, they turned it into a preventive mechanism along control and reporting mechanism in the umbrella of project and program management controls used at the Dutch ministry of interior. Peer reviews by fellow project and program managers at decisive points in the staged regular methods like PRINCE2 or MSP, add value the senior responsible owners of costly change initiatives, because lessons to be learned in a future stage are not only reported to the senior responsible owner, but also follow-up later to see whether appropriate actions were implemented, and lessons actually applied.

Some hundreds of project and program managers have been trained to become a reviewer. The Gate Reviews are not mandatory. Learning can not become mandatory. If, however, learning is taken seriously, ministers now are explicit stakeholders in the change initiatives, where project deliverables are turned into outcomes and benefits. The men are proud of their Bureau Gateway.

The extensive Q&A session for a small group, however, was not the intended workshop. With more than ten people leaving the room after several minutes, missing a clear start and context, Pieter Frijns arriving late, this session lacked the facilitation skills needed to keep the audience engaged and live up to expectations set in the program flyer.

Laat mij de Camino maar lopen, er iets een plek geven of de Tempeliers volgen

De vier woensdagavonden zond omroep Max de serie Laat mij maar lopen uit. In de door Mariska van der Klis (inderdaad familie, achternicht 10e graad om precies te zijn, en zelf fervent Camino wandelaar) geproduceerde serie worden zeven wandelaars drie weken lang gevolgd op 500 kilometer van Salamanca over de camino de la Plata, één van de pelgrimroutes door Spanje naar Santiago de Compostela. De deelnemers Fleur, Marcella, Louise, Sylvia, Carlos, Kees en San, allemaal tussen de 25 en 75 jaar, hebben elk een eigen camino, een last of reden om mee te doen aan deze wandeltocht in augustus/september 2017 door het bloedhete Spanje. Pelgrimeren om een toegangskaartje naar de hemel te verdienen is niet meer de norm. De rooms-katholieke reden heeft plaatsgemaakt voor eigen religieuze, spirituele, of persoonlijke prikkel, ‘iets’, om mee te nemen, achter te laten, los te laten.

Home-made religion
Alleen Kees gelooft en is actief in zijn kerk, zie ik in de eerste aflevering als hij na een samenkomst de collecte telt (“We hebben zelfs een pepermuntje!”). Marcella, Carlos en San zijn er om recent verlies van dierbaren ‘een plek te geven’, zonder God. Marcella loopt graag alleen en heeft een miniatuurversie van de drie aapjes die horen, zien en zwijgen, het motto dat haar tante haar voorhield met de belofte dat ‘de beloning later zal komen’. Ze plaatst al in de eerste aflevering het drietal bij een monument, alsof ze er zo snel mogelijk van af wil zijn.

Ook San is er vlot bij. In de eerste kerk die wordt aangedaan vertelt hij over zijn pas overleden beide ouders, van wie vader zelf een eind aan zijn leven maakte. Twee beeldjes, een engeltje en een hartje, met as van de overledenen gaan het altaar op en San wil dolgraag een kaars voor ze branden. Zelf hierover tijdens een wandeltocht op 4 augustus doordenkend, kwam me deze keuzes over als Home-Made Religion waarover de Israëlische zangeres Noa (Achinoam Nini) in 2000 zong.

In aflevering 3 komt het fysieke afzien (Carlos heeft last van blaren en scheenbeen), omgaan met angststoornissen (Fleur) en al dan niet luisteren naar elkaar (de route was mooi, maar een rotweg, een echte kruisigingsweg aldus Marcella, waarop een pingpong conversatie met Sylvia zonder luisteren volgt: “Ik kwam nog een kruis tegen”, “Je komt niks tegen, nog geen beest.”) voorbij. Uitvallen (Carlos, Sylvia) of doorzetten (Marcella, San).

In aflevering 4 bespreken San en Carlos hun vriendschap die tijdens het wandelen gegroeid is. Het verlies van ouders door euthanasie bindt hen. Louise en Fleur zitten er op een klim helemaal doorheen en helpt muziek Marcella door te stappen. Kees zingt bij het zien van een klooster over Hare Krishna uit Big City van Tol Hansse.  Diepzinniger of serieuzer lijkt het niet meer te worden op de laatste kilometers naar Santiago de Compostela. Het is San die de groep leidt in de toast bij de laatste gezamenlijke maaltijd 20 kilometer vóór de finish. De laatste dag lijkt dan zo een individuele gang, ieder een eigen tempo.

An audience of one

Fleur komt als eerste aan op het Praza do Obradoiro bij de kathedraal, zonder dat er iemand haar staat op te wachten. Wat dat betreft kun je beter op de Via Gladiola in Nijmegen binnenkomen. Een belletje naar haar moeder helpt haar aan de waardering. Louise en Sylvia hebben bij de finish begrijpelijk een ontlading. De drie mannen komen zingend aan, dat verbroedert. Hoe belangrijk de reis ook, aankomen Het is meer dan een vinkje op de bucket list.

Waarom de Tempeliers?

Kees, door de groep tot koning van de Camino benoemd, slaat met zijn wandelstok de rest van de groep tot lid in de orde van de Tempeliers.  Voor zover je nog niet behept bent met de complottheorieën en mysteries die in menig populaire roman rond de Tempeliers geschreven zijn: feitelijk was het een kruisridderorde, bedoeld om de christenen in Palestina te beschermen en te vechten tegen de moslims. Dat alles binnen de afgelegde beloftes van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid. De desondanks verworven macht en kapitaal in de jaren die volgde, zorgden voor vijandschap met de Franse koning Filips de Schone en na 200 jaar einde Tempeliers. De Noorse terrorist Anders Breivik beweerde in 2011 met acht anderen in 2002 de Orde van de Tempeliers te hebben heropgericht, en dat hij in dat kader, als vertegenwoordiger van Noorwegen, zijn aanslagen heeft gepleegd.

Of je als producente, omroepvereniging of kijker blij moet zijn met de associaties als vechten tegen moslims en ombrengen van een groep Noorse kinderen? Ik niet. Bijna een jaar na de opnames wordt deze scene wel uitgezonden, genoeg tijd dus om te kiezen.

Ben je geïnteresseerd in een heftiger mix van de Camino wandelen en achter mozaïek of sculptuur Tempeliers te ontdekken, lees dan De vrouwe van de Camino van Willem J. Ouweneel.

Tot slot

Ik geloof, maar niet in het precies drie weken achter je kunnen laten van traumatische ervaringen of rouwen. Klazien vroeg me of ik zelf wel eens de Camino of vergelijkbare route zou willen wandelen. Ja, maar dan om van de omgeving te genieten, als sportieve uitdaging, gewoon om te wandelen en – hopelijk – niet om per se de ellende van me af te lopen.