De projecteconomie vraagt om investeringen in en van projectmanagers om dromen van een toekomst werkelijkheid te maken

      No Comments on De projecteconomie vraagt om investeringen in en van projectmanagers om dromen van een toekomst werkelijkheid te maken

Twee jaar geleden kenmerkte de kersverse CEO van het Project Management Institute (PMI), Sunil Prashara, de wereld als “being projectified” en hing er de naam Project Economy aan. De grote veranderinitiatieven worden projectmatig bestuurd in organisaties. IBM’s Cindy W. Anderson voegde daar in haar artikel Welcome to the Project Economy (2019) aan toe: “The projects in these organizations, and others, are being led by people with a variety of titles, solving a variety of problems in industries big and small, and across all regions around the globe. The Project Economy has room for all of them.”

Zijn dit de trends voor projectmanagement?

NK Shrivastava and Phillip George hielden begin februari 2021 voor PMI leden een webinar Looking Forward to Project Management in 2021 after a Turbulent 2020.  De ongetwijfeld goedbedoelde key trends onderschatten volgens mij de daadwerkelijke behoeften in de projecteconomie.

  1. Project delivery will continue to be impacted by COVID-19
  2. Cybersecurity projects will be as important as ever
  3. Demand for project managers will increase
  4. PMOs need to innovate to stay relevant
  5. Design Thinking approaches will be integrated by project managers
  6. The use of Kanban will increase on projects
  7. Agile and DevOps approaches need to integrate further
  8. Quality engineering will take precedence over quality assurance
  9. Agile teams will be more distributed than ever
  10. Agile coaching and transformation services will rise

Het ene project is door de pandemie tot stilstand gekomen, waar andere projecten juist gestart zijn om opdoemende problemen op te lossen. Hoe letterlijk en wrang is de één z’n dood, de ander z’n brood. Denk aan de projecten bij farmaceutische bedrijven om binnen een jaar met een zeer effectief vaccin tegen COVID-19 op de markt te komen, de projecten om een Coronamelder app te ontwikkelen, bron- en contactonderzoek te organiseren, test- en vaccinatiestraten in te richten, of de komende Tweede Kamerverkiezingen coronaproof te organiseren.

In projecten als de Coronamelder app en het ernstige datalek in de applicatie die de GGD’s gebruiken voor registratie van bron- en contactonderzoek werd pijnlijk duidelijk wat het belang van informatiebeveiliging is. Het belang van cybersecurity kon weleens zijn toegenomen.

Ik herken de toegenomen vraag naar projectmanagement competenties, zie PMO’s echter niet als zelfstandige entiteiten die door innovatie relevant blijven. Afgezien van een PMO’er in 2017 doe ik al snel twee decennia zonder. Design Thinking is één beschreven, eenvoudige techniek om divergeren en convergeren van ideeën te faciliteren. De suggestie dat projectmanagers deze techniek(en) gaan integreren vraagt om uitleg en context. Een key trend is een overdrijving in deze.

Als je in één zin Kanban en projecten gebruikt, moet je nog eens nadenken over je vakgebied. Kanban is ontstaan als signaleringstechniek in lopende bandwerk in productiebedrijven. Knelpunten, zoals een stilgevallen of vastgelopen machine, moeten zo snel mogelijk opgelost worden om de flow van de continue productie te hervatten. Als contrast bij repeterende activiteiten in de Operations van een organisatie, realiseren we in projecten juist de nieuwe producten, diensten of processen die daar verandering in gaan brengen. Niet als lopende bandwerk conform een configuratiescript, maar een risicovolle tijdelijke onderneming die op basis van goede of zelfs opkomende aanpakken van A naar B wil komen en de gevraagde resultaten aflevert.

Aan hetzelfde euvel lijdt de oproep Agile en DevOps met elkaar te integreren. Agile is een paraplubegrip van frameworks, technieken, gedragingen en principes om personen, teams en organisaties wendbaar te maken in een volatiele, onzekere, complexe en ambigue buitenwereld. Een multidisciplinair team ontwikkelt iets. Dat kan op allerlei manieren, bijvoorbeeld met een agile framework als Scrum. Door vervolgens van het team te vragen ook het beheer en onderhoud van het opgeleverde te verzorgen, wordt Dev(elopment) en Op(eration)s onder één organisatorisch dakje gebracht. Als je een goed product hebt opgeleverd, heb je er daarna niet veel omkijken naar. Als betrokkenen weet je het meest van het product, dus is het logisch dat je ook voor een volgende versie, een verbetering of wijziging mag en kunt zorgen. Heb je rotzooi afgeleverd, mag je deze ook zelf opruimen. Dat kan om software gaan, maar evengoed over vernieuwen en beheren van een stuk autosnelweg.

Kwaliteit inbouwen in plaats van toetsen is lovenswaardig. Met het wereldwijd meer en meer thuiswerken tijdens de pandemie is de claim dat Agile teams (bedoeld wordt: ontwikkel- of DevOps teams in organisaties) verspreid zijn over de werkplekken van alle betrokken individuen is een open deur. Dat gaat niet zonder slag of stoot, doet een behoorlijk beroep op de mensen die voor coördinatie, leiding en integratie moeten zorgen en laat dagelijks zien hoezeer je non-verbale cues mist in de communicatie en collectief leren een hoofdpijndossier wordt.

En ja, met al die organisaties die onderweg zijn met het implementeren en verbeteren van agile manieren om (samen te) werken, is er al dan niet tijdelijk behoefte aan coaching en change management. Hoe de directe link met projectmanagement key trends ligt, zie ik niet.

Megatrends voor projectmanagers die verder kijken

Wil je echt een bijdrage aan een betere, mooiere, schonere wereld leveren, check dan of jouw project concreet iets betekent voor thema’s als:

  • COVID-19
  • Climate crisis
  • Civil, civic and equality movements
  • Shifting globalization dynamics
  • Mainstream Artificial Intelligence

Deze door Cindee Miller c.s. op PMI’s Voices of Project Management op 11 februari 2021 beschreven vijf megatrends vinden wellicht plaats buiten je bubbel. Bij Nederlandse grootbanken en top-3 verzekeringsmaatschappijen denken we dat alles om software draait, iedereen agile werkt en projectmanagers passé zijn. Dat ik maandelijks projectmanagement trainingen rond PRINCE2 verzorg via de Capgemini Academy roept vragen op. Wordt PRINCE2 nog gebruikt dan? Ja, dus. Anders hadden organisaties geen behoefte hun mensen deze training(en) te laten doen en certificering na te streven.

Geef toe, op je cv is het toch interessanter te kunnen melden dat je een significante bijdrage aan één van de hierboven genoemde megatrends hebt geleverd dan een zoveelse back office migratie, implementatie van stukjes wetgeving of de herziening van een online dialoog voor de aanvraag van een verzekeringsproduct of bancair krediet?

Wat voor skills zijn dan nodig?

De Britse projectmanager, auteur en spreker Peter Taylor onderscheidt drie soorten projectmanagers (ik heb er in 2019 ook over geschreven en de woorden zijn anno 2021 onverkort van kracht):

  • accidental project managers (door schade en schande wijs geworden, min of meer toevallig het vakgebied in wording in gerold. Peter Taylor is een voorbeeld ervan);
  • educated project managers (projectmanagement als element in het curriculum, een carrièrestap, vakgenoten met de nodige bagage aan opleidingen en praktijkervaring. Zelf ben ik hier een voorbeeld van);
  • intentional project managers (studenten die er al voor kiezen projectmanager te worden, meteen een major project management doen en vanaf hun entree op de arbeidsmarkt gericht zijn op projecten mogen leiden. Als people manager en trainer kom ik geregeld met dergelijke ‘energieke gasten’ in aanraking).

In de NewStatesman van september 2019 stond een artikel Investing in 21st century skills. Dit haakt in op de intentional project managers, en wijst erop de jonge mensen voor te bereiden op de projecteconomie door in te zetten op technische en sociale vaardigheden, praktijk ‘overdag’ op het werk, alsook in vrijwilligerswerk en andere projecten buiten werktijd.

Ik vind het gaaf met jonge twintigers te werken die in hun opleiding al projecten met PRINCE2 hebben geleid, een master Innovation management op zak hebben of in de eerste twee jaar van hun werkzame leven al hebben geleerd om te gaan met conflicten, leiden van teams of overtuigend presenteren. Ik zet ze dan het liefst direct op het spoor om projecten te gaan leiden in plaats van tijd te verdoen aan typische young professional rollen bij een IT consultancybedrijf als tester, junior business analist of projectondersteuner.

Ongeacht het soort projectmanager waartoe je jezelf rekent is het zaak relevant te blijven. In de promotievideo van de projecteconomie komt de verandering “From frameworks to whatever works” voorbij. Het typeert voor mij de transitie van projectmanagement. Niet (te) lang graven in het verleden als je op zoek bent naar de toekomst van projectmanagement (zoals John Verstrepen, Roelof van der Weg en Ben van de Laar in De projectmanager in transatie: op zoek naar de toekomst van projectmanagement, 2017). Op het schap met vakliteratuur zouden eerder nieuwe boeken als Psychological Project Management 2nd edition of Citizen Development: The Handbook for Creators and Change Makers thuishoren dan de nog te verschijnen seventh edition van A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide).