Frank Krake - Hannelore : het meisje uit de sekte

Frank Krake verwerkte interviews met direct betrokkenen bij de sekte Gemeente Gods, archief- en mediaonderzoek tot de lijvige reconstructie van het leven van Hannelore van Otterloo (1978) in de sekte in achtereenvolgens in een rijtjeshuis in ‘s Gravendeel en vanaf 1983 het voormalige klooster in Velddriel in de Bommelerwaard tot ze na 15 jaar gevangenschap en mishandeling werd bevrijd en met vallen en opstaan een nieuw bestaan kon gaan opbouwen. 25 jaar na de ontwrichtende tienerjaren vertrouwden Hannelore, een aantal andere uitgetreden of ontsnapte sekteleden hun verhalen aan Krake. De met zijn partner Aagje Folkerts in 1998 veroordeelde en tot 2010 in TBS behandelde Sipke Thomas Vriesweijk die zichzelf als God zag, verheven boven elke aardse wet, deed in toenemende mate alles wat God en aardse overheid verboden hadden.

Voor lezers die niet of beperkt thuis zijn in de Bijbel en evangelische wereld, zullen de aangehaalde teksten, uitingen als tongentaal, handoplegging, zegenen en vervloeken van mensen wereldvreemd overkomen. En wat voor de een gewoon één van de vele afsplitsingen (de letterlijke betekenis van een sekte) van mianstream Christianity, in Nederland vaak het protestantisme, is, is voor de ander elke afwijking van de orthodoxie (wat recht is in de ogen van de verkondiger van een leer) al een sekte.

En dat is precies hoe sekteleiders hun volgelingen binden. Een gemeenschappelijke vijand, een strijd tussen geestelijke machthebbers, afzondering van wereldse invloeden en een streng regime van wetten en regels. Het is ironisch dat juist de Gemeente Gods terechtkomt in een voormalig klooster, waar leider Sipke Vrieswijk (1928-2019) zegt celibatair te leven, een profeet te zijn en één van de twee getuigen van Jezus Christus in de Eindtijd, zoals beschreven in Openbaringen 11. In werkelijkheid perst hij zijn volgelingen financieel af, geniet hij met de nodige alcoholinname van groepsseks met meerdere vrouwen en meisjes onder wie hoofdpersoon Hannelore en bouwt hij een repressief communale orde uit. Mannen en vrouwen worden fysiek en contractueel gescheiden. Uitverkoren vrouwen krijgen een nieuwe, soms geheime naam en worden zo beroofd van hun eigen identiteit. Vrieswijk claimt een exclusief kanaal voor Gods boodschappen te zijn en manipuleert daarmee zijn gemeenschap. Een opdracht van de Heer kun je niet weigeren, toch?

Eind 1987 tracht het actiecomité rond René Peper en dominee Bram Krol sekteleden vrij te krijgen. Mediaaandacht en zelfs een wetenschappelijk onderzoek binnen de kloostermuren leverde een lading foto’s van betrokkenen en indrukken die later bij het schrijven van het boek Hannelore – het meisje uit de sekte van pas kwamen.

De auteur neemt je in het relaas mee in de denk- en handelswijze van het zelfbenoemde profetenpaar, de omzwervingen langs Israël, Zweden en Cyprus. De enorme schade die personen en hun relaties zijn berokkend, de bizarre seksuele uitspattingen in de sekte en de rijzende vraagtekens hoe dit in stand gehouden bleef, wie op welke wijze voor de financiering heeft gezorgd en hoe moeizaam het is na jaren uit de klauwen van een sekte te komen.

Hulde voor Krake die dit ingewikkelde, heftige en grote trauma, de politiedossiers en beoordelingen door het Pieter Baan Centrum tot een leesbaar boek heeft verwerkt, dat als waarschuwing mag dienen dat in Nederland anno 2020 tientallen actieve sektes hun slachtoffers maken. Manipulatie en dwaalleren beginnen klein, overtuigend en uitnodigend.

Over de auteur

De Hengeloër Frank Krake is rampondernemer, auteur van Rood Bloed, Menthol, De Rampondernemer en De Hand Van Maradona, createur voetbalisemotie en uitgever (Achtbaan).