EBF Conference 2019: (Dis)connecting The World: Trade-offs between collective and individual interests

Als alumnus van de Economie faculteit van de Universiteit Groningen krijg ik regelmatig uitnodigingen voor masterclasses, lezingen en conferenties. Verbonden blijven met vakgenoten en bruggen slaan tussen bedrijfsleven en universiteit is belangrijk. Voor de 11e editie van de EBF Conference in de Martiniplaza, de grootste in z’n soort met ruim 600 deelnemers, het gros studenten, maar ook alumni, business partners en ouders van het EBF bestuurd en de organisatiecommissie zijn op de uitnodiging afgekomen, rijd ik vrijdagmorgen naar de P+R aan de A28 bij Haren en pak de bus via hoofdstation naar de Leonard Springerlaan.

Bij het aannemen van de badge moet ik glimlachen. In de dinsdag ontvangen mail met de formele bevestiging en logistieke gegevens staat: “In case you are selected for the dinner at the Martinikerk, you will receive an e-mail today. “ Die mail is nooit gekomen, hoewel ik me wel voor het diner heb opgegeven. In de verwachting thuis rond zes uur aan de spreekwoordelijke piepers te kunnen zitten en de vrijdagavond vrij te hebben, word ik toch verwacht in de Martinikerk en kan ik Klazien melden pas rond middernacht thuis te zijn.

At the EBF Conference in Martiniplaza, interesting and inspiring. #ebfconference #martiniplaza pic.twitter.com/bUnG6EiPE7

— Jeroen Bos (@JeroenBnC) October 4, 2019

Cultuur en veronderstellingen

Diverse keren vragen generatiegenoten me van wie ik de ouder ben, in de veronderstelling dat elke 45+’er hier ook een kind in het EBF bestuur heeft zitten. Het merendeel van de studenten – ik voor de gelegenheid ook – aan de dress code business formal (suit and tie). Wel leg ik aan groepjes studenten uit, dat dit bij banken en verzekeraars al jaren zonder stropdas kan en een pak nu een invulling is van de goede gewoonte als externe consultant netter dan internen bij te lopen. AB InBev vice president Toon van der Veer legt ‘s middags in de business master uit, dat zijn zwarte spijkerbroek met blouse hoort bij de cultuur bij de bierbrouwer. LinkedIn country manager Marcel Molenaar is ook casual, en als je goed oplet hebben de meeste sprekers hun strop thuisgelaten.

‘s Avonds in de Martinikerk spreek ik uitgebreid met Bram en Julian over cultuurverschillen tussen Vlamingen en Nederlanders, maar ook tussen mensen uit de verschillende provincies binnen Nederland.

Focus en verduurzaming

Van neoliberalisme met winstmaximalisatie als hoogste streven van private bedrijven via people, planet en profit naar mission statements als “Enhancing quality of life and contributing to a healthier future. Driven by our purpose we want to help shape a better world and inspire people to live healthier lives. This is how we contribute to society and ensure our long-term success.” (Nestlé), Responsible Investment (AEGON Asset Management) en een rij principes als safety, integrity, sustainability (AkzoNobel).

Verbinding met de aarde, zoeken naar mogelijkheden grondstofwinning en verspilling om te draaien naar tijdelijk gebruik en teruggeven aan de aarde (Philips), afzien van petroleum en water als basis voor verf (AkzoNobel), je stemrecht en invloed gebruiken in aandeelhoudersvergaderingen en directe contacten met bestuurders van ondernemingen om duurzaamheid te effectueren (AEGON Asset Management) zijn de norm tegenwoordig. Innoveren doe je met elkaar, door bright minds te verzamelen (Philips), intrapreneurship te promoten, bijvoorbeeld in een incubator setting (AB InBev, AkzoNobel), voor kruisbestuiving tussen satelliet en moederschip (mooi geïllustreerd bij AB InBev) te faciliteren.

Diversificatie is voor een aantal bedrijven passé. Philips focust zich tegenwoordig op health care, AkzoNobel op verf, KPN op een markt met drie sterke telecom providers en een sterk eigen merk. Een prikkelende vraag over XS4All beantwoordt CFO Jan Kees de Jager niet, wel gaat hij uitgebreid in op een vraag over gebruik van Huawei technologie. Zijn naderend vertrek als CFO bij KPN in maart 2020 – ik zie het FD artikel vrijdagavond laat in de bus pas – blijft onbesproken, net als waarom een zwart-wit foto van de Van Nelle fabriek in Rotterdam op de slide van zijn korte cv prijkte. Het door De Jager opgerichte bedrijf ISM eCompany heeft er kantoor. In de afgelopen winter gaf ik namens Capgemini Academy een training agile projectmanagement aan medewerkers van het full service e-commerce bureau en kreeg ik een rondleiding door het industrieel erfgoed van Van Nelle. Hij daagt het publiek uit de angst voor het onbekende in te ruilen voor nieuwsgierigheid.

Met elkaar verbinden

De vlotgebekte Jackie Fast (“Great things never come from comfort zones”) gebruikt de opbrengst van de verkoop van haar bedrijf om te investeren in de vernieuwende initiatieven als m92 (een naaiatelier die op bestelling via een privébericht op instagram of email kleding levert, zonder fysieke winkel, zonder zelfs een website) en The Money Platform (P2P lending). Alleen Bernard Kuiten, Head of External Affairs, World Trade Organization, staat stil bij de gevolgen van Disconnecting the world met voorbeelden als de Brexit (terwijl hij zijn masterclass geeft, meldt Lesley Batchelor, DG Institute of Export & International Trade, dat het Britse parlement premier Boris Johnson heeft verzocht uitstel van de Brexit datum te vragen), de handelsoorlog tussen China en de VS en de door een uitspraak van de WTO gerechtvaardigde sancties van de VS op EU producten vanwege de staatssteun aan Airbus.

Shocked to hear that the Head of External Affairs from the World Trade Organisation says “the world is becoming more disconnected rather than connected”. Heard at the @EBFConference in the #Netherlands. #ebfconference #trade #TradeTalks #globalisation #brexit #BrexitDeal

— Jackie Fast (@JackieFast) October 4, 2019

De paar relatief korte pauzes, het drie uur durende diner in de Martinikerk zijn bedoeld om met anderen in contact te komen. Op de bovenetage van de foyer zijn recruiters van bedrijven met wie master studenten kunnen lunchen. In de gesprekken die ik zelf heb, valt me op, hoeveel schroom er nog is om met onbekenden in gesprek te gaan. Een aantal durft wel, gebruikt terecht openers als de reden voor mijn komst, een vermoeden spreker of business partner te zijn en gaat met concrete tips en een LinkedIn connectie naar huis. Veel anderen houden het bij de eigen vriend(inn)en, begrijpelijk als je nog twee of meer jaren van je afstuderen verwijderd bent. De als motivational speaker aangekondigde Marcel Molenaar geeft tien tips voor slim gebruik van LinkedIn mee aan zijn gehoor.

Een studente knipoogt ‘s avonds aan tafel naar me en vraagt of ik het knipoogspel ken. Nee, leg eens uit. Een knipoog krijgen is de instructie je glas wijn in één keer leeg te drinken en daarna een ander eenzelfde opdracht te geven. Hoe gezellig en ontwapenend dat ook zal zijn, moet ik na afloop toch echt met de auto veilig in Balkbrug komen en neem dus niet deel. Een blik Red Bull ‘s middags na de business masterclasses – op andere conferenties zou je nu een fruitcocktail aangeboden krijgen – sla ik ook af. Voor de rest vind ik het juist leuk bij elke gelegenheid bij volslagen onbekenden aan te schuiven en in gesprek te gaan.

Via Mentimeter stemmen we ‘s morgens voor de beste pitch van de drie finalisten voor de KPN Start-Up pitch. Wat mij betreft had het eigen biermerk op bestelling initiatief Hops & Grains mogen winnen. Het werd Carbon Clarity, dat de CO2 foot print van je deelname aan een congres, een aankoop, etc. wil omzetten in compenserende maatregelen. Change for change. Typisch eentje die de adviezen van Jan Kees de Jager en anderen over pivotal moments, bijschaven en mogelijk geheel anders eindigen dan waar de start-up nu aan denkt, ter harte mogen nemen. Zo bestaat er al een consultancy bedrijf Carbon Clarity, en deed het voorstel me sterk denken aan Peaks dat met wisselgeld belegt, maar misschien is dat wel erg old school gedrag van een econoom, als je de EBF Conference in gedachten nog eens laat passeren 🙂