Fries expressionisme in Museum Drachten

Mijn eerste bezoek aan het centrum van Drachten moest een keer komen, toch? Directe aanleiding: de tot en met dit weekend verlengde expositie Fries Expressionisme in het Museum Drachten. Na het eeuwfeest van de Groninger kunstenaarsbeweging De Ploeg kan ik de Friese geestverwanten van Yn ‘e Line niet overslaan. Yn ‘e Line bestond uit Jan Frearks van der Bij, Pier Feddema, Sjoerd Huizinga, Jaap Rusticus en Klaas Koopmans. De kunstenaars vormden het gezicht van het modernisme na de Tweede Wereldoorlog in Friesland en worden tussen hun voorbeelden, leermeesters en recentere volgers geëxposeerd.

Binnengekomen in het voormalige Franciscaner kloostergebouw word ik keurig welkom geheten, vormen de vier cijfers van mijn postcode (7707) een ‘leuk getal’ en mag de gescande Museumkaart scan weer in de portemonnee. Van een leerlinge van één van de geëxposeerde expressionisten krijg ik een introductie over de opzet van het museum (er is geen vaste route) en het eigene van de Friese expressionisten.

Schilderijen, tekeningen, inkt, olieverf of krijt op papier, glas-in-loodramen, houtsnedes en lino’s en enkele beeldhouwwerken, plastieken en metalen kunstwerken van Friezen, maar ook verwante Groningers als Herman Werkman. De museumcollectie focust op het 20e eeuwse interbellum, de tijd van De Stijl, Dadaïsme en Expressionisme. Van stoelen en stijlkamer van Theo van Doesburg, veel landelijke taferelen met paarden boerderijen, trekschuiten en Friese dorpen, uitzichten op de Waddeneilanden en woonwagenbewoners…en zowaar een boerderij in Staphorst!

In de voormalige kapel wordt doorlopend een documentaire over het leven en werk van Klaas Koopmans (1920-2006)  vertoond. Vertelster in de film is zijn dochter Anje Koopmans. Klaas, die zelf niet op een kunstacademie heeft gestudeerd was autodidact en gevoelsmens. Wegens stemmingswisselingen is hij een aantal keren in sanatoria in Zuidlaren en Franeker opgenomen. Daar tekende hij treffend als patiënt andere patiënten.

Vanmiddag ben ik het meest onder de indruk van de zeer veelkleurige schilderijen met prachtige lichtwerkingen van bijvoorbeeld de Emmaüsgangers, een woonwagenkamp en een fietser. Not afraid of the new gaat niet alleen op voor de kunstenaars, maar ook voor mij, elk jaar weer opschuivend in de waardering van 20e eeuwse kunst.