Landelijk Missionair Festival 2014

      1 Comment on Landelijk Missionair Festival 2014

lmf logoDe opvolger van Kerk 2012 en 2013 heet het Landelijk Missionair Festival. Een keuzemenu met presentaties, demonstraties, muziek, inspiratie en gedeelde ervaringen voor kerken en gemeenten die aan de weg willen blijven timmeren om het goede nieuws van Gods Koninkrijk (verder) bekend te maken. Het dienstencentrum van de Protestantse Kerk Nederland in Utrecht is vandaag goed gevuld, sinds maandag 3 november zijn alle 500 tickets verkocht.

Pionieren als ruimte nemen en geven

Vincenza La Porta interviewt Piet de Jong en Rikko Voorberg op Landelijk Missionair FestivalVincenza La Porta interviewt in het openingsprogramma dominee Piet de Jong en theoloog/ presentator/ theatermaker Rikko Voorberg. Waar De Jong eerder in Delfshaven en nu Wijk bij Duurstede ondanks zijn leeftijd nog altijd wil zijn waar je als gelovige niet verwacht wordt (“in het wild”), probeert Voorberg nieuwe concepten met theatermakers in StroomWest en nu een pop-kerk in Amsterdam West.

Samen koffie doen en een kerk starten

Pionieren is in deze geen solo-werk. Beiden zien de noodzaak van de achterban, ondanks de spanning die verantwoording afleggen en opereren tegen en over gestelde grenzen heen met zich meebrengt. “Wat gisteren was, was gisteren. Stap uit je bed en ga door,” stelt Piet. Ook Rikko is open over mislukkingen en noodzakelijke veranderingen. Over een paar jaar is weer een nieuwe vorm nodig. De scheiding tussen gelovig en seculier is heel betrekkelijk. Vaak is er met een paar gesprekszinnen al diepgang en komen existentiële vragen, inclusief het zoeken naar God al aan bod. “Samen koffie doen en een kerk starten met mensen die nog niet geloven,” bepleit Rikko. De Geest is al bezig.

Bijbellezen met hoger opgeleiden

Ad van Nieuwpoort vertelt op Landelijk Missionair FestivalHoe bereik je dertigers die dag in dag uit in de hectiek van de Amsterdamse Zuidas werkzaam zijn? Of welgestelde veertigers die in Bloemendaal neergestreken zijn? Voorganger Ad van Nieuwpoort, schrijver van De bijbel op de Zuidas, doet het met bijbellezingen. Tegen betaling van €50 woon je drie avonden inclusief drankjes op een plek waar mensen samenkomen, bijvoorbeeld een café, op uitnodiging, warm gemaakt door vrienden of bekenden. Van Nieuwpoort slecht de barrières naar mensen die totaal onbekend zijn met de bijbelverhalen, ook de highlights, door met poëzie eerst de zinnen te verzetten van hectiek buiten naar ontvankelijk nu. Stevige bijbelvertalingen, hier géén Bijbel in gewone taal, die de lezer terugvoeren naar de bron. De indeling van de Hebreeuwse Bijbel (Tenach) met de de kernverhalen, zoals de bevrijding uit Egypte en het worden zoals God voor ogen heeft. Profeten, psalmdichters en Jezus Christus grijpen terug op de wet (Torah), de kern van de Hebreeuwse Bijbel. Bijbellezen raakt mensen en legt de ziel bloot. Ad leest vanochtend het verhaal van de Barmhartige Samaritaan, zoals hij ook in Bloemendaal zou doen. Persoonlijke ontboezemingen zorgen bij zijn avonden voor lange avonden. Regelmatig is Ad pas 1.30u terug thuis. Belangrijk bij de lezingen is niet te veel willen invullen voor de lezer. Jip-en-Janneke taal is niet geschikt voor deze doelgroep.

Natuurlijk is er spanning. Wat komt er na de drie avonden? Wat als iemand belangstellend op zondagmorgen een dienst bezoekt en daar niet alleen een verhaal hoort, maar ook rituelen, liturgie en ‘leuk gemaakte diensten’ treft. Ja, de gemeente is meer dan een verhaal. Pasklare antwoorden zijn er niet.

Het social media strategie canvas

Robin Effing vertelt op Landelijk Missionair FestivalMin of meer per ongeluk, ik wil eigenlijk naar missionair pionier en winnaar van de Helixprijs 2014, Martijn Vellekoop, zit ik bij Robin Effing die woensdag aan de Universiteit Twente promoveert op zijn onderzoek via de School of Management and Governance naar social media gebruik bij kerken en gemeenten. Vlot belicht hij de trends en het stappenplan waarmee een kerk of organisatie van analyse, strategievorming naar uitvoering & monitoring tot evaluatie kan komen. Zijn boek De Sociale Netwerkkerk besprak ik eerder. Nadenken over de kernboodschap en doelgroep is belangrijker dan op elk nieuw social media network een account nemen.

Niet zomaar wat doen!

Met een kleine oefening in duo’s of drietallen merken we het zelf, wat keuzes van de eigen kerk om bijvoorbeeld een plaats of regio te bedienen, het evangelie, de betrokkenheid, of een vernieuwend concept rond spiritualiteit centraal te zetten, doet met een kernboodschap en dus ook de kenmerken van de ‘ideale klant’. Dan zijn kanalen slechts hulpmiddelen en vormt inzet ervan een afgeleide. Daarbij is een set aan spelregels die je als organisatie wilt inzetten, nuttig. Wildgroei en afbreukrisico’s van bijvoorbeeld pastorale adviezen in 140 tekens moeten afgedekt worden.

[slideshare id=41289375&doc=effingrlmf2014basic-141108052612-conversion-gate01]

Publiek en marginaal

Rob Visser in gesprek met groep op Landelijk Missionair FestivalRob Visser, dominee in de Amsterdamse nieuwbouwwijk IJburg met De Binnenwaai als uitvalsbasis, neemt ons mee in de kantlijn waarin de moderne kerk vandaag opereert. Het is zoeken naar de taakstelling van de kerk in het samenspel met de burgerlijke gemeente. In plaats van de meegebrachte set vragen, komt de groep workshop deelnemers zelf met vragen rond dit onderwerp. Youth for Christ wint in Gorinchem een aanbesteding om het lokale jongerenwerk te verzorgen. Hoe kun je vervolgens je naam waarmaken? Moet je spreken of zwijgen? Heeft de kerk vrijwilligers in de aanbieding in ruil voor geld van de gemeente? Is dat het business model voor bijvoorbeeld een opvang voor gescheiden ouders op IJburg?

In alle eerlijkheid: het diaconaal / missionair bewustzijn is laag. Met een jonge, nog kleine gemeente van zo’n 80 man, is het ook in IJburg bikkelen voor een kernteam. De rest van de gemeente (“circus”) moet ook draaiend worden gehouden. 

Alle predikanten zijn pioniers!

Visser is uitgesproken, prikkelt, schudt wakker en kietelt in zijn zoektocht. Dat merkt hij in de media en onder zijn kerkelijk werkers van andere gemeenten in de stad Amsterdam. Om de spanning onder woorden te brengen sluit hij af met het gedicht Als de stenen konden spreken uit De Dikke Rikkert van Rikkert Zuiderveld.

Spelend de kerk binnenstebuiten keren

Roald Schaap vertelt op Landelijk Missionair FestivalZanger, componist, schrijver en spreker Roald Schaap ziet het liefst no chiefs, only indians.

Iedereen pioniert, wacht niet op de voorganger

De terugtredende overheid biedt de kerken kansen om de meer dan 100 jaar geleden uit handen gegeven zorgtaken weer op te pakken. Zo kan het de verticale as van het kruis, waar het gaat om vergeving en verzoening door God, de relatie tussen de mens en zijn Maker, verbinden met de horizontale, van mens-tot-mens. Door zelf als gelovige in beweging te komen, relaties aan te gaan met mensen die niet bij je kerk of geloof horen, bouw je je geloof op, is de ervaring die Roald deelt. Ekklesia, het Griekse woord voor gemeente, staat in de context van de toenmalige Griekse beschaving voor een representant van de gemeente die het welzijn van de groep op het oog heeft, niet zozeer een afgescheiden zijn van de groep, zoals vaak wordt gesteld.

Naast een boek (Kerk binnenstebuiten) heeft Roald een spel ontwikkeld met kleine opdrachten die de spelers van level 10 naar level 1 met een groot afsluitend feest brengen. Opdrachten om de buren beter te leren kennen, ervaringen op te doen en mensen uit te nodigen. Het is in groepen te spelen en beklijft meer dan een zoveelste preek over sociale gerechtigheid. Het Koninkrijk van God is niet af te vinken, we mogen zoeken. Oefeningen als in dit spel helpen.

We oefenen nog in het benoemen van kansen voor de kerk: van zien van mensen en hun behoeften, kwetsbaar zijn (niet per se willen helpen, maar hulp vragen), eenzaamheid, aansluiten bij bestaande initiatieven en het beschikbaar stellen van kerkruimten. Vaker genoemd vandaag en ook hier: wat kan ik van een ander, ongelovige, leren?

Zoekende ziel vindt heilig vuur in Amsterdam Oud-West

Jezus in je rugzak mee naar de mensen in de McDonald’s, de sportkantine, keet of het café

Margrietha Reinders laat zichzelf in een de Door de wereld reportage uit 2010 eerst in toga voor een kleine groep bejaarde kerkgangers in de Amsterdamse Nassaukerk zien. De harde werkelijkheid van veel Nederlandse protestantse kerken: krimpend, vergrijzend en in zichzelf gekeerd. Momenteel heeft Margrietha een part-time aanstelling als pionier en zoekt ze de mensen op in Oud-West. Ze spreekt hen aan op straat en heeft laagdrempelige, gemoedelijke bijbellezingen in grand café Alverna onder de naam Spritueel Café De Zoekende Ziel. Verder zijn er intussen vieringen die Heilig Vuur heten, zoals de gemeenschap nu Heilig Vuur West heet. Bijbelverhalen en vragen naast levenservaringen van mensen leggen.

Een gebedsgroep ondersteunt haar. Hard nodig, zo erkent Reinders. Ga niet alleen, wees arglistig als een slang (verzamel namen, adressen voor de opvolging) en zachtmoedig als een duif (luisteren, zwijgen, vragen stellen, geduld hebben). Probeer maar arm, gek en gelovend te zijn. Ze hoopt haar zolen te verslijten in het treden in de voetsporen van Jezus Christus te treden. Geloof, liefde en lef is de belangrijkste bagage in dit werk.

Timzingt de boel bij elkaar na een Gouden Webfish

Ter afsluiting en samenvatting van de dag is Timzingt achter toetsen en microfoon in de weer om het publiek te prikkelen. Waar ging het nu om vandaag?

Tim Zingt met doventolk op Landelijk Missionair Festival

Timzingt: mooier dan de moraal is ons verhaal

Net ervoor is de Gouden Webfish Award voor beste website van een plaatselijke kerk uitgereikt. De winnaar, de PKN Oosterwolde, is lovend toegesproken door een jury die verder niet kapot was van het aanbod onder de genomineerden.

Met een hapje en een drankje en nog wat bijpratend met Edwin Poot en Roald Schaap zit de dag erop…klaar om de wereld in te gaan met een boodschap die hoop geeft!

Hieronder nog wat tweets die de dag goed in woord en beeld vatten.