Vincent Hunink – Vrouwen naast Paulus

Veel mensen karakteriseren Paulus als vrouwenhater, staren zich blind op de paar verzen in de brief aan de jonge gemeente van christenen in de Griekse stad Korinthe (“zwijgteksten”), dat ze al uit het oog verloren zijn, dat vrouwen in allerlei rollen en functies een belangrijke rol speelden in de zendingsreizen en de ontwikkeling van het prille christengemeenten in Klein-Azië en Griekenland. Met een rijke traditie aan heldenverhalen ligt het voor de hand, dat ook de helden van het christendom, Jezus Christus, zijn aardse moeder Maria, de apostelen, kerkvaders, eerste martelaren, in het oog springende persoonlijkheden levend gehouden worden in verhalen. Vertaald door Vincent Hunink en ingeleid door Fik Meijer vind je in Vrouwen naast Paulus twee vroegchristelijke romans met heldinnen die je niet kent uit het Nieuwe Testament. Eén van dergelijke apocriefe geschriften heet de Handelingen van Paulus, ontstaan in de 2e eeuw. Het bekendste en beroemdste deel is Handelingen van Thecla, dat nu als aparte tekst in vlot en aantrekkelijk Nederlands beschikbaar gekomen is. Thecla die op wonderbaarlijke wijze tot geloof komt, strijdt tegen demonen en in de nabijheid van Paulus leeft, wordt voor de leeuwen en andere wilde beesten geworpen in de plaatselijke arena. God redt haar keer op keer. Het is alsof je Daniël in de leeuwenkuil in het kwadraat leest. Mocht je niet in wonderen geloven, komt het verhaal misschien ‘over the top’ over, maar lezeressen uit de eerste eeuwen lusten er wel pap van. En wees eerlijk, in een beetje teken- of actiefilm komen genoeg ‘onmogelijke’ ontsnappingen voor.

Het tweede verhaal, later geschreven, kent drie heldinnen: Xanthippe, Polyxene en Rebecca. Ook hier speelt de kracht van gebed tot God om zowel inzicht bekering en genade, als ook uitredding. Ook hier demonen die de jonggelovigen graag bij hun Heer vandaan houden en wereldlijke leiders die niets moeten hebben van deze nieuwe godsdienst(igen). Los van de vermakelijke verhalen zelf, krijg je een aardig beeld van hoe de (anonieme) schrijvers Paulus en zijn metgezellen hebben verwerkt in een eigen moralistische boodschap, met een greep uit oudtestamentische geschriften en aanhalingen die doen denken aan Jezus’ zaligsprekingen. Zeker ook hoe reëel de geestelijke wereld samenkomt met de zichtbare wereld van mens en dier.

Over de auteur

Vincent Hunink (1962) werkt als universitair docent Vroegchristelijk Grieks en Latijn en Klassiek Latijn aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij publiceert sinds 1992 talrijke vertalingen van Griekse en Latijnse teksten uit Oudheid en Middeleeuwen, waaronder de antieke romans De gouden ezel van Apuleius (2004) en Satryica van Petronius (2006). Hij maakt deel uit van een vertalersgroep van het Augustijns Instituut Eindhoven die bundels preken van Augustinus uitbrengt.