Laura Batstra – Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen

Het aantal kinderen met een ‘rugzakje’, eufemistisch taalgebruik voor een diagnose of label, op grond waarvan een school extra budget krijgt om specifieke leerwegondersteuning, begeleiding in een kleinere klas o.i.d. te organiseren, is de laatste jaren sterk toegenomen. Bij het bezoeken van een informatieavond of open dag voor vervolgonderwijs van onze kinderen voelde ik me bijna schuldig om niets bijzonders op dit vlak in te brengen. Nee, geen ADD, ADHD en andere moderne afkortingen voor “gedragsstoornissen” bij onze kinderen. Laura Batstra kon als hulpverlener het ten opzichte van haar werkgever etisch niet langer verantwoorden, stapte uit het wereldje van zorgverleners, onderzoekers, verzekeraars, adviseurs en farmaceuten die elkaar, ouders en kinderen bezighouden met diagnotiseren en met pillen ‘behandelen’ van in dit geval ADHD ‘patiënten’. Niet om ouders of kinderen een schuldcomplex aan te praten, maar om te ontnuchteren. Kinderen met wie eigenlijk weinig aan de hand is, zou je niet in een ‘one size fits all’ behandelaanpak moeten stoppen. De diagnose, slechts een grove classificatie van zichtbare gedragingen (als je op 6 van 13 behoorlijk subjectieve criteria in de DSM-IV met vage grenzen als ‘vaak’, verklaart namelijk niet de oorzaak van gedrag. Is druk zijn, snel afgeleid zijn, of juist dromen en alle aandacht opeisen, aan het kind, de opvoeding, de omgeving, school, omgang met en door ouders, leerkrachten te wijten? Het blijkt dat snel voorbijgegaan wordt aan die vragen en pillen worden voorgeschreven.

Naast het afblazen van frustratie in Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen, het benoemen van zwakheden in het wetenschappelijk onderzoek, behandelmethoden en bewijs van effectiviteit van medicatie als Ritalin, bepleit Batstra vooral een getrapte aanpak  van zorg en aandacht voor het kind in kwestie. Onderbehandeling moet voorkomen worden, overbehandeling ook. Daarnaast geeft de auteur veel aandacht aan social hygiënefactoren als de klassieke rust, reinheid en regelmaat, het zorgen voor jezelf (als ouder en leerkracht) en het uniek zijn van elk kind. Normaal bestaat immers niet, dat weet elke ouder die met zijn/haar jonge spruit op een consultatiebureau is geweest. Je kind past niet ‘op de lijn’, precies in één hokje. Een boodschap om ter harte te nemen, vlot en toegankelijk geschreven.  Eerder dit jaar besteedde Zembla ook een documentaire aan etiketkinderen over de wildgroei aan ADHD en dyslexie. Via uitzendinggemist.nl kun je deze terugkijken.

Over de auteur

Laura Batstra (1973) werkte als behandelend psycholoog in een psychiatrische instelling. Sinds 2010  is ze  onderzoekster en docent aan de Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen.