Menno Lanting – Iedereen CEO

Menno Lanting schreef in 2010 Connect! dat ik recenseerde in een tweeluik met het in 2008 verschenen Connect! van Anne Truitt Zelenka. Centraal stond de impact van sociale netwerken op organisaties en leiderschap. In 2011 kwam de opvolger met de prikkelende titel Iedereen CEO uit. Conceptversies en delen uit het boek waren vooraf gedeeld op Menno’s blog en Slideshare account. Op een of andere wijze had ik pas onlangs tijd de e-book versie te lezen. Focus is licht verschoven naar netwerkleiderschap en de nieuwe organisatie. De basis ligt in de omgang met social media anno 2011 en de invloed die social media op individuele kenniswerkers, maar ook op organisatie en dus onvermijdelijk het leiderschap in organisaties heeft. Lanting noemt de open en onbegrensde wereld van samenwerking, creativiteit, communicatie over en weer en businesskansen de ConnectedWereld. Allerhande praktijkvoorbeelden van moderne slanke organisaties en wat oudere bedrijven die deze kansen al hebben benut illustreren het betoog van de auteur.

De werknemers zijn in toenemende mate in staat de eigen werkzaamheden en (professionele) ontwikkeling vorm te geven en zodoende is ‘iedereen CEO’. Is de traditionele CxO laag dan overbodig? Nee, maar wel zouden bestaande organisaties en bedrijven hun organisatievorm, manier van aansturen moeten aanpassen om mee te bewegen met het bewegelijke intellectuele kapitaal. Deze bewegingen, de onvermijdelijke weerstanden, maar ook de kansen staan in korte, leesbare hoofdstukken, centraal. Van de gevangenis van het industriële tijdperk, waaruit de tijdgenoten ongeacht hun sociale classificering (digital immigrants, digital natives, generatie X, Y, Z, Einstein, …) ontsnapt zijn of – zeker in de visie van Lanting – willen ontsnappen. Natuurlijk is het zinnig de snelheid van adopties van nieuwe technologieën in het oog te houden. Wil je echt een massale omwenteling hebben, is er meer nodig dan een handvol early adapters. Gangbaar is een overschatting van de mogelijkheden op korte termijn en een onderschatting van de potentie op lange termijn. Zorgelijk is juist de onderschatting van de impact van social media in veel organisaties.

Lanting neemt je mee langs bewegingen als de steeds platter wordende organisaties, de machtsbasis kennis, transparantie, vertrouwen, vakmanschap, leren en bereikbaarheid, kortom veel culturele / organisatorische componenten in het nieuwe werken of het nieuwe organiseren van werk. Deze tijd vraagt om netwerkleiderschap, geënt op dienend leiderschap en maximale verbondenheid tussen mensen om uitwisseling van kennis en kunde zo soepel mogelijk te laten verlopen en geen energie te verliezen aan activiteiten die geen waarde toevoegen. Verlies van macht, een eigen kamer met uitzicht op de 14e is wennen, wat krijg je ervoor terug? De praktijk  is weerbarstig, zo ervaart ook Lanting wel tijdens zijn spreekbeurten.

De zelfstandige zonder personeel (ZZP) is niet het ideaal. Uiteindelijk verzamelen veel connected professionals zich toch meestal weer in een organisatie. Mensen hebben behoefte aan sociale contacten met echte mensen onder een gezamenlijke paraplu. Samen creëer je een hefboomeffect van de gebundelde kennis en ervaring. Hier ligt een kans en een blijvend bestaansrecht voor de organisatie. Ruimte genoeg voor formele en informele leiders, zeker als het gaat om het voor het voetlicht brengen van het overstijgende verhaal van de organisatie. Iedereen CEO ligt in de lijn van Erwin Blom – Handboek Communities, Jim Collins – Good to Great, Ronald van den Hoff – Society 3.0 en Lynda Gratton – The Shift.