De overtuiging dat God de zondaar liefheeft, maar de zonde haat, homoseksualiteit een zonde is, heeft tot de praktijk geleid om met gebed of therapie homoseksuelen te bevrijden of te transformeren tot heteroseksuelen, de zogenaamde conversietherapie. Je kunt best christen worden, maar moet dan homoseksuele relaties en zeker de bijbehorende seks afzweren. Pray Away (2021), het debuut van filmregisseur Kristine Stolakis, opent met een voormalige transgender Jeffrey McCall die bekeerd is tot christen en daarvan winkelend publiek wil vertellen, overtuigd van zijn gelijk. De documentaire vervolgt met een voormalig ‘praktiserend lesbienne’ Yvette Cantu die vertelt over de AIDS uitbraak begin jaren ’90 en de angst die die ‘goddelijke straf’ met zich meebracht. Kort is TV-evangelist Jerry Falwell te horen en vervolgens Michael Bussee, oprichter van Exodus die in de jaren ’70 in zijn megakerk keer op keer te horen kreeg dat homoseksualiteit een ziekte en zonde was en een lotgenotengroep in z’n eigen gemeente startte met de bedoeling anderen die met gay gevoelens worstelden te bekeren. Dat werd Exodus International. Een decennium geleden plaatste hij zijn openbare spijtbetuiging online.
John Paulk werd de voorman, huwde een ex-lesbienne Anne Edward als ‘bewijs’ dat homoseksueel ‘zijn’ en gedrag omkeerbaar was. In retrospectief zijn de Exodus leiders van nu teruggekeerd op hun schreden, beschouwen ze de psychologische denkbeelden van toen als verkeerd en achterhaald. Ze stapten uit hun beweging of werden eruit gezet toen ze erachter kwamen dat ze zelf niet veranderd waren, de aan hen toevertrouwde gelovigen ook niet veranderden en ze hen niet konden helpen. Nu noemen ze zichzelf ex-ex-gay.
Julie Rodgers – auteur van Outlove: A Queer Christian Survival Story, vertelt over Ricky Chelette, executive director van Living Hope, een organisatie die goedbedoeld genade en waarheid wil vinden en concludeert dat er in de jeugd van homoseksuelen wat misgegaan moet zijn (slechte ouders, kindermisbruik en nog 10 andere mogelijkheden), waardoor homoseksuele gevoelens gevoed zijn. In Amerika zijn religie en politiek nooit van elkaar te scheiden. Opkomen voor LGBTQ+ rechten, zoals legalisering van het homohuwelijk, is of electoraal gewin of een hoop trammelant en verlies van kiezers en daarmee macht.
Lachen natuurlijk, zo’n jaarlijkse Exodus conferentie met zogenaamd ex-homo’s en lesbiennes. Na de bijbelstudies, partijtjes football voor de mannen en make-up workshops voor de vrouwen kon men veilig ‘lekker queer’ doen. Gedrag en gevoel zijn verschillende dingen; zijn oneerlijkheid heeft mensen beschadigd, erkent John Paulk nu. En ja, voor elk publiek is een leger therapeuten niet noodzakelijkerwijs wetenschappelijk onderlegd, maar wel met een business model (sessies, boeken, video’s). Inspelen op angst en schuldgevoel, critici vinden dat (ook) het business model van de kerk. Het contrast met de Freedom March van ex-gays is groot, al delen beide geportretteerde groepen hun geloof in God. De organisatie van Jeffrey McCall stelt overigens op Facebook dat ook zij tegen (conversie)therapie zijn.
Ik zag de documentaire op Netflix.